چیزی هست محجوب و کامل،
مقدّم بر زایشِ آسمان و زمین.
خاموش و آرام:
قائم به خویشتن است بی دگرگونی؛
در همه جا می‌گردد و [آن را] خطری نیست؛
می‌شود که مادرِ آسمان و زمین‌اش دانند.
نام آن را نمی‌دانم،
آن را به اشارت گویند «دائو».
...
سرمشقِ انسان زمین است؛
سرمشقِ زمین آسمان است؛
سرمشقِ آسمان «دائو» است؛
و سرمشق «دائو» خودبه‌خودی است.
- دائو دِه جینگ (ترجمۀ رادپور)، از بند بیست و پنجم.
تصویر: بند 25 از «دائو دِه جینگ»، با خط «وانگ شی جّی» (王羲之؛ قرن 4 م.) هنرمند و نویسندۀ مشهور دودمان «جین».
لائودزی در بند 38 گوید:
راستی اعلی راستی نمی‌ورزد، پس، واجد راستی و دِه است.
راستی اسفل از راستی ورزیدن دست نمی‌کشد، پس، فاقد راستی و دِه است.
فغفور شِوئِن‌دزُنگ در شرح گوید:
مراد از دِه وجهِ عینیِ دائوست. جّوانگ‌دزی (فصل 12) گوید: «آنچه موجودات بدان حیات یابند، آن را دِه نامند». زمانه بالا و پایین دارد و ناب و دُرد، پس، دِه و راستی را هم بالا و پایین است و اعلی و اسفل دارد. گذشته‌های دور خلوص و سادگی در کار بوده است. کاربست دِه ظاهر نبوده است، چندانکه آن را بدون دِه و راستی توان گفت، پس، گفته شد: «راستی نمی‌ورزد». و چون دِه و راستی همراه با اخلاص از بین نمی‌رود، بی‌فعل صفا را ظهور می‌بخشد، از اینجا گفته شد: «واجد راستی و دِه است».
امّا دِه و راستیِ اکتسابی رو به انحطاط می‌نهد و اندک اندک نام‌آوری و میل به کاربست پدید می‌آید. اگرچه دل محل ظهور دائو باشد، نشانه‌های درآویختن به فعلْ پیدا آید. چندانکه آن را چنگ زدن به دِه و راستی می‌توان نامید، پس گفته شد: «دست نمی‌کشد». و چون به فعل درمی‌آویزد، تکبّر در کار آید و نسبت به غیر بی‌تفاوت گردد. از اینجا گفته شد: «فاقد دِه و راستی است».
『上德不德，是以有德。下德不失德，是以無德。』 德者道之用也，莊子曰：物得以生謂之德，時有淳醨，故德有上下。上古淳樸，德用不彰，無德可稱，故云不德，而淳德不散，無為化清，故云是以有德。建德下衰，功用稍著，心雖體道，迹涉有為，執德可稱，故云不失。迹涉矜有，比上為粗，故云是以無德也。
لائودْزی گفت: کلام اعلی را کاربرد اندک است
و کلام سافل را کاربرد بسیار.
کاربردِ کلام اعلی جاودانه است
و کاربردِ کلام سافل گذرا.
تنها انسان فرهمند گذرا بودن را تواند دانست.
- دفتر وِن‌دْزی، فصل سوم (وِن‌دْزی 文子 از حکمای نخستین در آیین دائویی است که در سنّت گویند مرید لائودْزی و حامل تعالیم شفاهی او بوده است).
老子曰：上言者下用也，下言者上用也，上言者常用也，下言者權用也，唯聖人為能知權。
تعالیم حکیمانۀ لائودْزیف قسمت یکم (نیمۀ اول)
مدت زمان: 6 دقیقه 30 ثانیه
آموزه‌های حکیمانۀ لائودْزی، قسمت یکم (نیمۀ دوم)
مدت زمان: 6 دقیقه 18 ثانیه
ظهورات لائوجِوین (وجه الوهی لائودْزی) در اعصار مختلف 老君別號事實圖 اثر وانگ لی‌یُنگ 王利用 (د. 1120-1145م.)
لائودزی گفت:
«چیزی هست محجوب و کامل،
مقدم بر زایش آسمان و زمین». [ددج، بند 25]
طرح‌های آن بی صورت است، [ن.ک. ددج، بند 21]
بس ژرف، بس تاریک،
یکّه، تنها، بی تعیّن، بی‌کران.
آوازش شنیده نمی‌شود،[ن.ک. ددج، بند 14]
«به‌اجبار اگر بخواهیمش نامید،
گفته می‌شود دائو.» [ق.س. ددج، بند 25]
دائو
چندان رفیع است که غایت نمی‌تواند داشت؛
چندان عمیق است که اندازه‌اش نتوانند گرفت؛
شکافنده و دربرگیرندۀ آسمان و زمین است؛
بخشنده و واپس گیرندۀ بی صورت است؛
[چشمه‌ای که] از ازل جاری بوده است، و همچنان می‌جوشد.
گرداب‌وار است که پُر نتواند شد، [ن.ک. ددج، بند 4]
آبی گل‌آلود که کم‌کم زلال گردد، [ن.ک. ددج، بند 15]
می‌بخشد و پایان نمی‌پذیرد،
طلوع و غروب ندارد،
در ظهور، یک کف دست را پُر نمی‌کند.
منقبض است و انبساط تواند یافت،
باطن است و ظاهر تواند شد.
نرم است و سخت تواند شد.
یین را به درون می‌کشد و یانگ را به بیرون می‌فکند.
و امر می‌کند
که سه نور [یعنی آفتاب و ماهتاب و ستارگان] بدرخشد.
که کوه‌ها برافرازد،
که ژرفاها گود گردد،
که جانوران بجنبند،
که پرندگان بپرند،
که [چین]لین [=تک‌شاخ] بجهد،
که سیمرغ اوج گیرد،
که افلاک بگردد.
تا مرده را زنده گرداند،
تا پست را بلند کند،
تا پس‌رو را پیش‌رو سازد.
- وِن‌دْزی (文子؛ از عرفای آیین دائویی کهن که در سنّت گویند مرید لائودْزی و حامل تعالیم شفاهی او بوده است)
老子曰：「有物混成，先天地生，惟象無形，窈窈冥冥，寂寥淡漠，不聞其聲，吾強為之名，字之曰道。」夫道者，高不可極，深不可測，苞裹天地，稟受無形，原流泏泏，沖而不盈，濁以靜之徐清，施之無窮，無所朝夕，表之不盈一握，約而能張，幽而能明，柔而能剛，含陰吐陽，而章三光；山以之高，淵以之深，獸以之走，鳥以之飛，麟以之遊，鳳以之翔，星曆以之行；以亡取存，以卑取尊，以退取先。
انسان فرهمند خواهد که نخواهد.
- دائو دِه جینگ، بند ۶۴.
聖人欲不欲。
آن دائو که بتوانندش گفت،
«دائویِ سرمدی» نیست.
آن نام [و نشان] که بتوانندش نامید،
نامِ سرمدی نیست.
«بی‌نام» مبدأِ «آسمان و زمین» است؛
«بانام» مادرِ «دَه‌هزار موجود» است.
پس همواره «بی‌خواهش» که باشند،
بواطن را مشاهده کنند.
همواره «باخواهش» که باشند،
ظواهر را مشاهده کنند.
این دوگانه را مبدأِ صدور یکی است،
ولی نام‌ها مختلف است.
[نظر به] یگانگی، گویندش: «سرّ».
و «سرِّ این سرّ»
دروازۀ بواطنِ بسیار است.
- لائودْزی، دائودِه‌جینگ / ترجمه از چینی باستان،
ترجمه و تعلیقات اسماعیل رادپور، نشر زندگی روزانه
